วิกฤต “สินค้า COSMOS Organic ปลอม” ในวงการเครื่องสำอางไทย: เมื่อความนิยมกลายเป็นช่องโหว่

ในยุคที่กระแสรักสุขภาพและความงามจากธรรมชาติกำลังมาแรง คำว่า “ออร์แกนิก” และ “ธรรมชาติ” กลายเป็น เสน่ห์ที่ดึงดูดใจผู้บริโภค ส่งผลให้มาตรฐาน ” COSMOS Organic” และ ” COSMOS Natural” กลายเป็นตราประทับที่ผู้บริโภคจำนวนมากมองหาเมื่อเลือกซื้อเครื่องสำอางและผลิตภัณฑ์ดูแลผิวพรรณ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศไทยที่มีการเติบโตของตลาดเครื่องสำอางออร์แกนิกอย่างก้าวกระโดดในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ความต้องการของผู้บริโภคที่สูงขึ้นนี้ผลักดันให้แบรนด์และโรงงานผู้ผลิตเครื่องสำอางหลายรายหันมาพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการรับรองมาตรฐาน COSMOS เพื่อตอบสนองความต้องการของตลาดและสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้บริโภค ด้วยความที่มาตรฐาน COSMOS ถูกออกแบบมาเพื่อรับรองผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมจากธรรมชาติและออร์แกนิกเป็นหลัก ผ่านกระบวนการผลิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม จึงไม่น่าแปลกใจที่มาตรฐานนี้จะได้รับความนิยมและกลายเป็น “ใบเบิกทาง” สู่ความสำเร็จในตลาดเครื่องสำอางยุคใหม่

อย่างไรก็ตาม ท่ามกลางความสำเร็จและความนิยมที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว กลับเกิดปัญหาการนำมาตรฐาน COSMOS ไปใช้แบบ “ผิดวิธี” และ “ไม่ถูกต้อง” แพร่กระจายอย่างรวดเร็วในอุตสาหกรรมเครื่องสำอางไทย กลายเป็น “COSMOS ปลอม” ที่สร้างความสับสนและบิดเบือนคุณค่าที่แท้จริงของมาตรฐานนี้ และส่งผลกระทบต่อทั้งผู้บริโภค แบรนด์ที่ปฏิบัติตามกฎอย่างเคร่งครัด และความน่าเชื่อถือของมาตรฐาน COSMOS โดยรวม

ปัญหาการใช้มาตรฐาน COSMOS อย่างไม่ถูกต้องในประเทศไทยสามารถแบ่งออกเป็นหลายรูปแบบ ซึ่งสร้างความเสียหายและความเข้าใจผิดให้กับผู้บริโภค และส่งผลเสียต่อภาพลักษณ์ของแบรนด์และมาตรฐาน COSMOS เอง ดังนี้

• การใช้ตราประทับ COSMOS Standard โดยไม่ได้รับอนุญาต: นี่คือการละเมิดที่ร้ายแรงที่สุดและพบเห็นได้บ่อยที่สุด โดยแบรนด์หรือโรงงานผู้ผลิตเครื่องสำอางบางราย นำตราประทับ COSMOS Standard ไปติดบนฉลากผลิตภัณฑ์ของตน โดยที่ไม่เคยผ่านการตรวจสอบหรือได้รับการรับรองจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเลย เป็นการจงใจหลอกลวงผู้บริโภคให้เข้าใจผิดคิดว่าผลิตภัณฑ์นั้นๆ ได้รับการรับรองมาตรฐาน ซึ่งอาจส่งผลให้ผู้บริโภคเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีคุณภาพและไม่ตรงตามมาตรฐานที่คาดหวัง
• การอ้างว่าผลิตภัณฑ์ได้รับการรับรองเพียงเพราะใช้วัตถุดิบที่ได้รับการรับรอง: นี่คือความเข้าใจผิดที่พบบ่อยมาก บางแบรนด์นำวัตถุดิบเพียง 1-2 ชนิดที่ได้รับการรับรอง COSMOS มาใส่ในสูตรผลิตภัณฑ์ แล้วอ้างว่าผลิตภัณฑ์ทั้งชิ้นนั้นได้รับการรับรอง COSMOS Standard ซึ่งเป็นการบิดเบือนความจริงและไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ของมาตรฐาน การที่วัตถุดิบได้รับการรับรอง ไม่ได้หมายความว่าผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปจะได้รับการรับรองโดยอัตโนมัติ เพราะผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปจะต้องผ่านกระบวนการตรวจสอบอย่างละเอียด ทั้งในแง่ของส่วนผสม กระบวนการผลิต และบรรจุภัณฑ์
• การใช้เครื่องหมายการค้า COSMOS บนฉลากบรรจุภัณฑ์ของแบรนด์โดยไม่ได้รับอนุญาต: นี่คือการละเมิดเครื่องหมายการค้าอย่างชัดเจน แบรนด์หรือผู้ผลิตบางรายนำเครื่องหมายการค้า COSMOS ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ที่จดทะเบียนและได้รับการคุ้มครอง ไปแสดงบนฉลากบรรจุภัณฑ์ของผลิตภัณฑ์ตนเอง โดยที่ไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของสิทธิ์หรือหน่วยงานที่ให้การรับรอง การกระทำนี้ไม่เพียงแต่ผิดกฎหมาย แต่ยังสร้างความสับสนและบิดเบือนข้อมูลให้กับผู้บริโภค ทำให้เข้าใจผิดว่าผลิตภัณฑ์นั้นได้รับการรับรองมาตรฐาน COSMOS ทั้งๆ ที่จริงแล้วอาจไม่มีคุณสมบัติตรงตามเกณฑ์หรือไม่ได้ผ่านการตรวจสอบใดๆ เลย
• การแอบอ้างกระบวนการผลิตว่าสอดคล้องกับมาตรฐาน COSMOS Standard ทั้งๆ ที่ไม่เป็นความจริง: แม้ว่า COSMOS Standard จะเป็นการรับรองที่ตัวผลิตภัณฑ์ แต่กระบวนการผลิตก็เป็นส่วนสำคัญที่ต้องได้รับการตรวจสอบเพื่อให้ผลิตภัณฑ์นั้นๆ ผ่านเกณฑ์ แบรนด์หรือผู้ผลิตบางรายอาจแอบอ้างว่ากระบวนการผลิตของตนสอดคล้องกับมาตรฐาน COSMOS Standard เช่น อ้างว่าโรงงานของตนใช้พลังงานสะอาด มีระบบจัดการของเสียที่ดี หรือมีกระบวนการผลิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ทั้งๆ ที่กระบวนการผลิตจริงอาจไม่ได้มาตรฐานตามที่กล่าวอ้าง ซึ่งถือเป็นการหลอกลวงผู้บริโภคและบิดเบือนคุณค่าของมาตรฐาน COSMOS
• การโฆษณาเกินจริงเกี่ยวกับคุณสมบัติของผลิตภัณฑ์: แบรนด์บางรายที่ใช้ตราประทับ COSMOS โดยไม่ถูกต้อง มักโฆษณาเกินจริงเกี่ยวกับคุณสมบัติของผลิตภัณฑ์ โดยอ้างว่าผลิตภัณฑ์ของตนมีคุณสมบัติพิเศษต่างๆ จากการที่เป็นออร์แกนิกหรือธรรมชาติ ซึ่งอาจไม่เป็นความจริงและเป็นการหลอกลวงผู้บริโภค
• ขาดความเข้าใจในหลักเกณฑ์ของ COSMOS Standard: แบรนด์และโรงงานผู้ผลิตบางรายอาจขาดความรู้ความเข้าใจในหลักเกณฑ์และข้อกำหนดที่แท้จริงของ COSMOS Standard จึงนำไปใช้แบบผิดๆ โดยไม่เจตนา เช่น การปรับเปลี่ยนเครื่องหมายการค้าโดยไม่ได้รับอนุญาต เช่น เปลี่ยนสี ปรับขนาด หรือเพิ่มเติมองค์ประกอบอื่น ๆ ลงไปในตราสัญลักษณ์ ซึ่งล้วนเป็นสิ่งต้องห้าม รวมถึงการใช้คำว่า “COSMOS” อย่างไม่เหมาะสมในสื่อโฆษณา หรือการไม่แสดงข้อมูลการรับรองอย่างครบถ้วนบนฉลากผลิตภัณฑ์ การกระทำเหล่านี้ แม้จะเกิดจากความไม่รู้ ก็ถือเป็นการละเมิดหลักเกณฑ์และสร้างความสับสนให้กับผู้บริโภค

ปัญหา ” COSMOS ปลอม” กำลังสร้างความเสียหายให้กับอุตสาหกรรมเครื่องสำอางไทยและบั่นทอนความน่าเชื่อถือของมาตรฐาน COSMOS Standard ในระดับสากล Ecocert องค์กรอิสระชั้นนำระดับโลกที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ในประเทศฝรั่งเศส และเป็นหนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้งมาตรฐาน COSMOS Standard ตระหนักถึงปัญหานี้เป็นอย่างดี และกำลังดำเนินการอย่างจริงจังเพื่อแก้ไขสถานการณ์ดังกล่าว โดยล่าสุด Ecocert ได้ตัดสินใจเข้ามาจัดตั้งบริษัทในประเทศไทย เพื่อส่งเสริมผู้ประกอบการที่ต้องการยกระดับมาตรฐาน Organic และส่งเสริมการใช้มาตรฐาน COSMOS ในประเทศไทยอย่างใกล้ชิดยิ่งขึ้น

การเข้ามาของ Ecocert จะเป็นการยกระดับการกำกับดูแลและตรวจสอบการใช้มาตรฐาน COSMOS ในประเทศไทยให้เข้มงวดขึ้น โดย Ecocert จะดำเนินการตรวจสอบแบรนด์และโรงงานผลิตเครื่องสำอางต่างๆ อย่างละเอียด เพื่อให้แน่ใจว่ามีการปฏิบัติตามหลักเกณฑ์และข้อกำหนดของ COSMOS Standard อย่างถูกต้อง ในอนาคตอันใกล้นี้ Ecocert อาจมีการแจ้งไปยังแบรนด์และโรงงานที่มีการนำมาตรฐาน COSMOS ไปใช้แบบไม่ถูกต้อง เพื่อให้แก้ไขและปฏิบัติตามหลักเกณฑ์อย่างเคร่งครัด ซึ่งจะเป็นการสร้างมาตรฐานและความโปร่งใสให้กับอุตสาหกรรมเครื่องสำอางไทย และช่วยปกป้องผู้บริโภคจากผลิตภัณฑ์ที่ไม่ได้มาตรฐาน

การเข้ามาของ Ecocert ถือเป็นสัญญาณเตือนที่ชัดเจนให้กับผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมเครื่องสำอางไทย ที่มีการนำมาตรฐาน COSMOS ไปใช้แบบไม่ถูกต้อง จะต้องตื่นตัวและให้ความสำคัญกับการปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ของ COSMOS Standard อย่างเคร่งครัดมากยิ่งขึ้น การละเมิดหรือการใช้มาตรฐานอย่างไม่ถูกต้อง ไม่เพียงแต่จะสร้างความเสียหายให้กับแบรนด์และธุรกิจของตนเอง แต่ยังส่งผลกระทบต่อความน่าเชื่อถือของมาตรฐาน COSMOS และภาพลักษณ์ของอุตสาหกรรมเครื่องสำอางไทยในเวทีโลกอีกด้วย

ผู้ประกอบการไทยควรศึกษาและทำความเข้าใจหลักเกณฑ์และข้อกำหนดของ COSMOS Standard อย่างละเอียด และดำเนินการขอรับการรับรองอย่างถูกต้องจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง หากไม่แน่ใจหรือต้องการคำแนะนำเพิ่มเติม สามารถติดต่อขอรับคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญที่มีความรู้ความเข้าใจในมาตรฐานนี้อย่างแท้จริง เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์ของตนได้รับการรับรองอย่างถูกต้องและเป็นไปตามหลักเกณฑ์ของ COSMOS Standard ทุกประการ