5 เรื่องที่ต้องระวังพลาด เมื่อลงทุนทำธุรกิจเครื่องสำอาง

5 เรื่องที่ต้องระวังพลาด เมื่อลงทุนทำธุรกิจเครื่องสำอาง

วันนี้พอมีเวลาเขียนยาว จะเล่าให้ละเอียดจากประสบการณ์ที่เคยอยู่ในธุรกิจเครื่องสำอางมาตั้งแต่เริ่มต้น จนตอนนี้ธุรกิจที่ผมทำเริ่มขยับขยายไปทำตลาดในหลายประเทศแล้ว จากที่เครื่องสำอางเป็นธุรกิจฮิตติดดาวมาหลายปี เดี่ยวนี้ใครอยู่ในธุรกิจอะไร ก็กระโดดมาทำครีม ทำเซรั่มขายกันถ้วนหน้า วันนี้ขนาดอาจารย์ที่เป็นโปรแกรมเมอร์ตัวท็อปยังมานั่งคุยอยากทำครีมไปขายต่างจังหวัด ไม่นับเด็กๆ นักเรียน นักศึกษา หรือพนักงานออฟฟิศที่เรียงคิวติดต่อกันเข้ามา อยากจะมีแบรนด์เป็นของตัวเอง ในความสำเร็จ ที่เห็นๆออกรายการอายุน้อยหลายร้อยล้าน ขายดีขึ้นรับโล่ห์บนเวทีกันให้พรึบ ก็ยังมีความผิดพลาด มีความแอบพังกันไปหลายรายแต่แค่ไม่มีใคร เคยเอามาเหลาให้ฟังไงละ เพราะถ้าทำธุรกิจแล้วเจ๊ง คงไม่ค่อยมีใครอยากจะอวดสักเท่าไหร่ อ่านไม่ผิดครับ ขึ้นชื่อว่าการทำธุรกิจก็มีการลงทุน มีความเสี่ยงที่อาจจะขึ้นได้เสมอแต่เรื่องพลาดๆ ที่วันนี้จะเอามาแฉจากวงในรู้ไว้จะได้ไม่โดนฟันหัวแบะ มีทั้งหมด 5 เรื่องตามนี้ครับ  

1. พลาดโดนเอเจนซี่หลอก หลอกยังไง!?

เอเจนซี่ก็คือตัวกลาง มีฐานลูกค้าจากการรับจ้างงานบริการต่างๆที่อยู่ในวงการเครื่องสำอาง บางครั้งทำหน้าที่ในการหาลูกค้าส่งเข้าโรงงานแล้วกินค่าคอมมิชชั่น กรณีแบบนี้ไม่น่ากลัว ถ้าสมมติว่าจริงใจและบอกลูกค้ากันตรงๆ แต่ก็มีบริษัทหลายที่ ย้ำว่าหลายที่ในประเทศที่ไม่ใช่โรงงาน แต่แอบอ้างว่าเป็นโรงงานแอบใช้รูปโรงงานอื่น หรือภาพจากอินเตอร์เน็ต แล้วรับจ้างผลิต โดยทำการรับซื้อมาจากอีกโรงงาน แล้วบวกราคาอีกคูณสามสี่ห้า หรือมากกว่านั้น ถ้าลูกค้าดูเว็บดูเพจแล้วหลงเชื่อ ก็อาจจะโดนฟันจากตรงนี้แหละครับ กรณีแบบนี้มันมีปัญหาอย่างไร? หนึ่งคือราคาสรรพคุณสินค้า อาจไม่เป็นธรรมกับผู้ซื้อแถมงานซื้อมาขายไปในลักษณะนี้ เค้าพยายามดันของที่มีอยู่ในสต็อคออก หรือมักจะผลักของใกล้หมดอายุไปให้ลูกค้า ถ้าไม่อยากทำงานกับโรงงานที่ไม่ใช่โรงงานจริงๆ ตรวจสอบได้จากการขอดูเอกสารต่อไปนี้

เอกสารเบื้องต้นที่ต้องขอดูเพื่อยืนยันว่าเป็นโรงงานจริง

• Certificate of Manufacturer หรือพวกการรับรองมาตรฐานต่างๆ
• ISO9001 ISO22716 หรือ Halal Certificate ก็ได้

2. โดนพนักงานขายหลอกฟัน

โดยรูปแบบของงานขายแล้วส่วนใหญ่จะใช้วิธีการกดฐานเงินเดือนเซลล์ให้ต่ำ เพื่อกำหนดเป้า ให้พนักงานขายวิ่งตามยอด วิธีการที่จะทำให้เซลล์หรือพนักงานขายอยู่รอดโดยไม่ต้องรอค่าคอมมิชชั่น คือการเอาสินค้าบริษัทมาขายในราคาพรีเมี่ยมพร้อมบรรยายสรรพคุณแบบที่ทาแล้วแก้ปัญหาได้ลึกถึงพันธุกรรม มีกรณีที่พี่ที่รู้จักคนนึงครับ ถูกพนักงานหลอกขายครีมทาหน้าในราคากิโลกรัมละ 50,000 บาท ในขณะที่ราคาสินค้าที่บริษัทแสดงไว้ในหน้าเว็บอยู่ที่ราคากิโลกรัมละ  5,000 บาท อัพกันไป 10 เท่า ผมยังถามกลับไปอยู่เลยว่าพี่ถูกสะกดจิตหรอถึงได้ซื้อครีมกิโลละห้าหมื่นบาทได้

วิธีป้องกันไม้ให้โดนแหกตาและตีหัวแบะเมื่อซื้อครีม

• ให้ขอเอกสารที่เป็นใบเสนอราคาที่ออกและถูกเซ็นต์กำกับ จากผู้มีอำนาจลงนามในบริษัทครับ เช่น ระดับหัวหน้างาน
• เข้าไปคุยกันที่สำนักงานขายหรือออฟฟิศ
• โอนเงินเข้าบัญชีบริษัทเท่านั้น!! ไม่ใช่บัญชีพนักงานขาย

3. โดนหุ้นส่วนหลอก แนวว่าชวนลงทุน

ชวนมาหุ้นทำด้วยกัน การทำธุรกิจแบบที่มีหุ้นส่วนจำนวนมาก หากบริหารจัดการไม่ดี ก็จะมีปัญหา ขายๆ กันไปสักพัก ก็อาจจะมีเริ่มแตกหักกันไปบ้าง ส่วนใหญ่ก็เพราะแนวทางในการทำงานที่ไม่ตรงกัน (ตอบแบบดารา) แต่ถ้าเป็นแนวน่ากลัวก็คือการลงทุนที่ถูกหลอกเข้ามาเป็นหุ้นส่วน ตัวอย่างเช่น ใช้วิธีเข้ามาติดต่อกับโรงงานขอราคาที่กิโลกรัมละ 3,000 บาท แต่แจ้งราคาในกลุ่มหุ้นส่วนว่า 6,000 บาท แล้วกินส่วนต่าง หากสั่งครีมกันที่ 100 กก. เท่ากับว่าจะมีส่วนต่างเกิดขึ้น 300,000 บาทนั่นเอง กลลวงก็คือการขอเอกสารวางบิลจากบริษัทผู้ผลิต 2 ชุด

1. ชุดที่ 1 คือใบวางบิลตามราคาจริงที่ตกลงกับโรงงาน เก็บไว้เอง
2. ชุดที่ 2 คือใบวางบิลตามราคาตกลงเพื่อหลอกหุ้นส่วน

กรณีแบบนี้ผมมองว่าน่าจะเข้าข่ายยักยอกทรัพย์มีความผิดทางกฏหมาย ป้องกันได้โดยการซื้อขายด้วยการออกใบกำกับภาษี และก่อนการลงทุนแนะนำว่า จะทำธุรกิจกับใครดูกันยาวๆ ให้มั่นใจว่าจะไปกันได้ก่อนเป็นอันดับแรก

4. โดนความคิดตัวเองหลอก

โดยความอคติหรือลำเอียง (Bias) น่ากลัวกว่าใครในโลก ก็ตัวเราเองนี่แหละ การทำธุรกิจแบบที่มีความมั่นใจในตัวเองสูงก็ไม่ได้แปลว่าเป็นข้อดีเสมอไป เพราะเก่งแค่ไหน ใครก็พลาดได้ เครื่องสำอางเป็นสินค้าที่ใช้อารมณ์ในการตัดสินใจเพื่อเลือกซื้อ แต่การทำธุรกิจเป็นสิ่งที่ต้องใช้เหตุผลหรือกระบวนการคิดเพื่อช่วยในการตัดสินใจ ให้ประสบความสำเร็จ ฉะนั้นธุรกิจเครื่องสำอาง คือสิ่งที่ต้องใช้ทั้งอารมณ์และเหตุผลในการบริหาร หลายครั้งที่เราคิดเอง เออเอง ว่าตลาดกลุ่มเป้าหมายแบบนี้น่าจะดี สินค้าตัวนี้น่าจะขายได้ เราใช้แล้วก็ไม่มีปัญหาอะไรนะฃแต่พอทำสินค้าออกไปขายจริงก็แป้กขายไม่ได้ ที่เป็นแบบนี้เพราะว่าเราลืมคิดว่า ตัวเรา ผิวของเราเพียงคนเดียว ยังไม่เพียงพอสำหรับการใช้เป็นตัวแทนของกลุ่มลูกค้าเป้าหมายทั้งหมด

วิธีช่วยเพิ่มความมั่นใจให้สินค้า ก่อนออกสู่ตลาด

วิธีที่จะช่วยเพิ่มความมั่นใจให้สินค้า ก่อนที่จะออกสินค้าสู่ตลาดสามารถเริ่มจากการทำงานวิจัยตลาด แต่ถ้างบไม่เยอะ ก็ป้องกันความผิดพลาดต่างๆได้ดังนี้

• ทำแบบสอบถามกับกลุ่มตลาดเป้าหมายเพื่อให้ทราบพฤติกรรมผู้บริโภค
• ถ้าอยากมั่นใจว่าสินค้าไม่มีปัญหา สามารถทดสอบทางคลินิค (Clinical Test) โดยใช้หน่วยงานภายนอกที่ไม่ใข่โรงงานเช่น การทดการระคายเคืองหรือผลลัพธ์ในด้านต่างๆ ซึ่งการทดสอบนี้จะมีแพทย์ผิวหนังเซ็นต์รับรอง

 5. โดนตลาดหลอก

รูปแบบการทำธุรกิจเครื่องสำอางในกลุ่ม Local Brand เจ้าของแบรนด์รายใหม่ๆ มักจะหลงเชื่อความเป็นไปในตลาด รวมไปถึงยังถูก Influencer บางรายที่ไม่ได้มีความรู้จริงชักจูง แบรนด์ที่โปรโมทแล้วดัง เป็นที่รู้จัก ไม่ได้แแปลว่าขายดีเสมอไป การรับรู้ที่เกิดขึ้น เกิดจากเม็ดเงินโฆษณา ทำให้หลายๆ คนที่พึ่งเริ่มลงทุน อยากจะทำสินค้าแบบเดียวกัน หรือก็อปให้ดีกว่า ทาแล้วให้ขาวออร่าได้แบบกระดาษ A4 สารสกัดที่มีชื่อเสียงจากแบรนด์ที่ขายดี ก็มักจะถูกนำมาใช้กันอย่างแพร่หลายชนิดที่ว่าหยิบสินค้ากล่องไหนขึ้นมา ก็มีตัวนี้ใส่อยู่แน่นอน เพราะรูปแบบตลาดสารสกัดในประเทศไทย เค้าจะมีตัวแทนที่รับวัตถุดิบจากซัพพลายเออร์ต่างประเทศ แล้ววิ่งขาย เข้าไปทุกโรงงาน ตัวไหนขายดีก็ซื้อกันทุกโรงงาน

การสร้างความแตกต่างให้กับแบรนด์และสินค้า

เป็นเรื่องสำคัญและจำเป็น เพื่อให้เรามีความสามารถในการแข่งขัน เพื่อป้องกันไม่ให้วงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ของเราสั้นจุ๊ดจู๋ อารมณ์ว่าทำแบรนด์มาขายดีแค่ 6 เดือน แบรนด์เครื่องสำอางแตกต่างได้ด้วย การวางแผนคอนเซ็ปของผลิตภัณฑ์ตั้งแต่การเลือก เบส (Base) สารสกัด (Active Ingredient) สี (Color) กลิ่น (Fragrance) และสารกันเสีย (Preservative) รูปแบบการใช้สินค้าที่แปลกใหม่ การออกแบบบรรจุภัณฑ์และรวมไปถึงช่องทางการจัดจำหน่ายใหม่ๆ เป็นต้น

สรุป

เครื่องสำอางเป็นธุรกิจที่มีแนวโน้มการเติบโตที่สูงขึ้นทุกปี ถ้าดูจากตัวเลขสถิติ หรือจากจำนวนแบรนด์ตามโซเชียลมีเดีย ทำให้หลายๆ คนเห็นว่าขายเครื่องสำอางแล้วมีรายได้ดี จึงเข้ามาเริ่มต้นทำแบรนด์กันเยอะมากขึ้น แต่การลงทุนทุกอย่างย่อมมีความเสี่ยง หวังว่าบทความนี้จะช่วยให้ผู้อ่าน  เห็นภาพมากขึ้นเพื่อเตรียมตัวก่อนจะก้าวเข้ามาในธุรกิจเครื่องสำอาง