เบนโทไนท์ (Bentonite) จัดเป็นดินที่อยู่ในกลุ่มแร่ Montmorillonite และแร่ดินเหนียว Smectite ที่มาจากเถ้าถ่านภูเขาไฟภายใต้การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ แรงดันและความร้อนภายใต้เปลือกโลก  ที่ประกอบด้วยชั้นของอะลูมิเนียมไฮดรอกซิลที่แทรกอยู่ระหว่างกลุ่มซิลิคอนออกไซด์ ซึ่งภายในโครงสร้างระหว่างโมเลกุลของเบนโทไนท์ที่เชื่อมกันด้วยไอออนที่เป็นประจุบวก ทำให้โมเลกุลน้ำสามารถเข้าไปแทรกได้ทำให้เกิดการพองตัว  ในประเทศไทยแร่ดินเบนโทไนท์สามารถพบเจอได้ที่ อ.ชัยบาดาล จ. ลพบุรี  โดยคุณสมบัติทางกายภาพและเคมีของเบนโทไนท์ขึ้นอยู่องค์ประกอบทางเคมีและแหล่งค้นพบของเบนโทไนท์ ปัจจุบันมีการนำเบนโทไทไนท์มาประยุกต์ใช้ในอุตสาหกรรม เช่น เครื่องสำอาง อาหาร และยา ในด้านเครื่องสำอางพบว่า สามารถส่งเสริมการสร้างคอลลาเจนใต้ผิวหนัง ช่วยในเรื่องของสิว และเนื่องจากเบนโทไนท์มีคุณสมบัติในการดูดซับที่ดี จึงนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์โคลนพอกหน้าเพื่อดูดซับความมันและสิ่งสกปรก ทางด้านการแพทย์พบว่า ช่วยในเรื่องของการหายของบาดแผล (Would healing) โรคลำไส้อักเสบ (Colitis) ริดสีดวงทวาร (Hemorrhoids) โลหิตจาง (Anemia) หรือ ปัณหาโรคเกี่ยวกับลำไส้ (Intestinal problems)

เบนโทไนท์ ถูกนำมาใช้ในเครื่องสำอางในรูปแบบของ Facemask เป็นส่วนใหญ่เนื่องจากมีความสามารถในการดูดซับความมัน สิ่งสกปรก หรือสารพิษได้ดี สามารถช่วยในการลดการอักเสบจากสิว ควบคุมความมัน และส่งเสริมการสร้างคอลลาเจนได้ ทำให้ผิวเรียบเนียนและแข็งแรงขึ้น อีกทั้งยังช่วยลดผลกระทบจากเนื้อเยื่อที่ถูกทำลายจากมลภาวะ สิ่งแวดล้อม หรือปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ในผลิตภัณฑ์กันแดดเบนโทไนท์เปรียบเสมือน Physical Barrier ในการต้านรังสี UV โดยสามารถใช้ในผลิตภัณฑ์ประเภทครีม ผง หรืออิมัลชันได้ และยังช่วยในการเพิ่มความหนืดของผลิตภัณฑ์ได้อีกด้วย

ในทางการแพทย์ได้มีการใช้เบนโทไนท์เพื่อดึงดูดสิ่งสกปรก แบคทีเรีย และสารพิษในลำไส้ เช่น ใช้ในการดูดซับ Aflatoxin B₁ หรือสารประเภทโลหะหนักต่างๆ นอกจากนี้ยังมีผลทดสอบกับเซลล์ Caco-2 cell (Human colon-cancer cell line) และ Human hepatoma cell ว่าเบนโทไนท์ไม่มีผลอันตรายต่อเซลล์ อีกทั้งเบนโทไนท์ยังไม่มีผลทำให้เกิดสายโซ่ DNA ขาด (DNA strand-break) ทั้งนี้เบนโทไนท์สามารถพัฒนาโดยใช้เป็นตัว      กักเก็บสารสำคัญ (Encapsulation) เช่น 6-mercaptopurine ที่ใช้เป็นยาต้านมะเร็ง (anti-cancer drug) หรือ tamoxifen (oral chemotherapy)  เพื่อให้สารสำคัญไปถึงอวัยวะเป้าหมาย (Drug delivery) และป้องกันการเสื่อมสลายของสารสำคัญก่อนจะถึงอวัยวะเป้าหมาย

ผลิตภัณฑ์เบนโทไนท์ในอุตสาหกรรมความงามและสุขภาพมีหลายผลิตภัณฑ์ เช่น

• ครีม (Cream)

• โลชั่น (Lotion)

• มาร์กสำหรับหน้าและร่างกาย (Face & Body Mask)

• ผลิตภัณฑ์สำหรับดีท็อกซ์ (Detoxify Products)

• ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด (Herbal Products) เช่น ยาสีฟัน แชมพูสระผม

Reference

Nones, Janaína, et al. “Effects of bentonite on different cell types: A brief review.” Applied Clay Science 105 (2015): 225-230.

Emami-Razavi, S. H., et al. “Effect of bentonite on skin wound healing: experimental study in the rat model.” Acta Medica Iranica (2006): 235-240.

Dardir, Fatma M., et al. “Cosmetic and pharmaceutical qualifications of Egyptian bentonite and its suitability as drug carrier for Praziquantel drug.” European Journal of Pharmaceutical Sciences 115 (2018): 320-329.